Verduurzamen in de zorg: is uw routekaart al uitgestippeld?

De zorg is verantwoordelijk voor zo’n 7 procent van alle CO2-uitstoot in Nederland en voor flinke hoeveelheden afval. Daarmee is de zorg één van de meest vervuilende sectoren van Nederland. Voor een positieve bijdrage aan de klimaatverandering moet dus óók de zorg drastisch verduurzamen. Stakeholders stellen ook steeds meer verduurzamings- en verantwoordingseisen aan de zorg. Zorginkopers implementeren de Green Deal Zorg in hun inkoopvoorwaarden en Europese regelgeving verplicht vanaf 2023 zorginstellingen een duurzaamheidsverslag te publiceren. Hoe anticipeert uw zorginstelling hierop?

Waardoor is de zorg zo vervuilend? 

Het enorme energieverbruik van verwarming, koeling en lampen en bijvoorbeeld vervoer van en naar de locaties maakt de zorg één van de vervuilendste sectoren van Nederland. Daarnaast produceert de sector veel (medisch) afval: één operatie leidt gemiddeld tot zo’n 220 liter afval!  

Tegelijkertijd krijgt de zorg toenemend te maken met de effecten van klimaatverandering op gezondheid: hittestress, verontreiniging, wateroverlast en uitstoot van emissies. Volgens de World Health Organization is klimaatverandering verantwoordelijk voor 1 op de 8 doden wereldwijd. Dus ook in het belang van de gezondheid en de druk op de zorg is verduurzaming van deze sector noodzakelijk.  

Is uw routekaart al uitgestippeld? 

In 2015 is de eerste Green Deal van de zorgsector gelanceerd om zo de bewustwording van de impact van de zorg op het milieu te vergroten. De Green Deal Zorg 2.0 volgde deze in 2018 op en is ondertekend door ruim 300 partijen, waaronder banken, brancheorganisaties, zorgverzekeraars en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In deze 2.0 versie staan concrete actieplannen op 4 ambities die in lijn zijn met het beleid van de Rijksoverheid: 

• CO₂-reductie  
• Circulaire bedrijfsvoering 
• Medicijnresten uit afvalwater 
• Gezond makende leefomgeving en milieu 

Wellicht heeft u op basis van deze ambities al een ‘routekaart’ opgesteld om bovenstaande doelen te bereiken. De komende tijd moet u vanuit uw zorginstelling voortgang en resultaten op die routekaarten laten zien aan uw stakeholders, zoals zorgverzekeraars.  

Meting en verslaglegging: verplicht vanaf 2023 

Europese regelgeving (EU Green Deal) verplicht vanaf 2023 alle grote organisaties, waaronder ook zorginstellingen, jaarlijks te rapporteren over duurzaamheidsbeleid en resultaten: de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze regelgeving geldt ook voor uw zorginstelling als deze voldoet aan 2 van onderstaande 3 criteria:  

• Meer dan 250 medewerkers 
• Meer dan 40 miljoen omzet 
• Meer dan 20 miljoen op de balans 

De CSRD verwacht van u zorginstelling dat u rapporteert over de materiële impact op mensen en milieu, klimaat-gerelateerde risico’s voor uw zorginstelling, duurzaamheidsbeleid, concrete targets, KPI’s en resultaten. Lees meer over de CSRD in dit artikel of bekijk onze infographic.

Welke stappen moet u nu zetten? 

Om zowel te kunnen sturen op milieu- en sociale effecten van uw zorginstelling als te voldoen aan huidige en toekomstige verantwoordingseisen, moet u de volgende stappen zetten: 

Formuleer een duurzaamheidsbeleid (en routekaart) 

Neem hierin langetermijndoelen met relevante thema’s op, koppelingen met relevante verplichtingen en frameworks (zoals de Green Deal Zorg en de Sustainable Development Goals) en een concreet implementatieplan hoe u die doelen bereikt met duidelijke stappen en verantwoordelijken. Lees meer over het opstellen van een duurzaamheidsbeleid.

Start met dataverzameling 

Sturen en rapporteren op duurzaamheid vereist goede indicatoren (KPI’s) en datamanagement met heldere data eigenaren, efficiënte processen en dashboards. Maak het uzelf niet te moeilijk en begin gewoon: uw data wordt beter met elke verzamelingscyclus.  

Zorg voor transparante en bondige rapportage 

Verduurzamen doet u altijd in samenspraak met uw stakeholders. Zij ervaren immers de effecten van uw beleid. Een helder en transparant verslag zorgt voor accountability, betere relaties met uw stakeholders en werknemers.  

Advies bij uw verduurzamingsproces? 

Bent u op zoek naar een sparringpartner, expertise en pragmatisch advies in uw verduurzamingsproces? Wij gaan graag met u in gesprek!